Bước chân tới thiên đường

Dựa trên một tình tiết có thật tại Minnesota

Dành lời cảm ơn tới Jenny Foxx

***

Tháng hai. Ngày thứ ba.

Tôi bị dị ứng, không phải tôm cua cá mực ngao sò ốc hến, mà là dị ứng đến trường. Tôi là một người ghét chủ nghĩa học hành.Bệnh này không phải là hiếm, vì thế người ta thường tạo ra nhiều thứ hứng thú ở trường để lôi cuốn học sinh đến hơn. Ví dụ như bóng rổ, ví dụ như các party đầu tuần, ví dụ như các cuộc thi "queen of school"...Nếu như phân tích một cách kỹ lưỡng thì các vấn đề khiến cho tôi (và một cơ số những người khác) không thích đến trường đó là giáo trình học tập thiếu đổi mới, sự giảng dạy kém sáng tạo, và cơ sở vật chất đuối kém.

Thôi, tôi không nói nữa kẻo nó sa đà vào sự phê phán (mà thực ra nó đúng là như thế!), tôi sẽ chuyển sang nói về một người đã khiến cho tôi thích thú đến trường hơn. Đó là một chàng trai, tất nhiên là rất đẹp trai...

bạn trai

Tôi đùa đấy! Trường tôi chả có chàng nào đẹp trai, hoặc là đẹp trai một cách xinh gái, mà tôi chúa ghét dạng con trai như thế. (Nghe này các chàng trai, một trong những cách để làm mình đẹp trai đó là trước hết hãy chứng tỏ mình là con trai, điểm này càng ngày càng thiếu trầm trọng =.= ) Đó là một giáo viên, dễ hiểu đó là một giáo viên mới xuất hiện trong trường tôi.

Anh tên là Kim. Tôi, rất thích thú, chỉ có thể gọi là anh bởi Kim chỉ hơn chúng tôi năm tuổi. Cao hơn tôi một cái đầu. Lịch lãm. Cuốn hút. Anh vừa tốt nghiệp đại học... Thôi, tôi để anh tự giới thiệu thì khách quan hơn...

- Chào các em.

Anh đứng dựa vào bảng, dáng đứng hệt như một học sinh ngổ ngáo bị phạt đứng góc lớp. Anh mỉm cười:

- Ai là lớp trưởng nhỉ?

Hân đứng lên, nhất định nó không phải lớp trưởng, nhưng nhất định là tôi thấy nó đang đứng lên. Nó ngoác miệng:

- Dạ thưa thầy, đây là lớp trưởng ạ.

Rồi nó chỉ vào Ngọc. Cả lớp suýt cười bởi tính nặc nô ham hố của nó. Ngọc lúng túng đứng lên:

- À..dạ thưa thầy. Em ạ!

Anh xua tay:

- Không cần gọi là thầy, gọi là anh được rồi. Ờ, em tên gì?

- Dạ, Ngọc ạ!

- Tốt.

Anh xoa xoa cằm:

- Anh là Kim. Anh dạy thay cho thầy, à, thầy gì nhỉ? Đúng rồi! Thầy Dương! Dạy môn Giáo dục công dân, ừm, môn này khoai đây!

Cả lớp tôi phì cười, cái gì thế này, đây thực sự là giáo viên dạy thay sao. Trông anh có dáng vẻ của một business man hơn! Anh khoát tay:

- Các em cất hết sách vở đi, trong giờ của anh các em không cần bỏ sách vở ra bàn. Chỉ cần nói chuyện thôi, nhưng nếu ai muốn ghi lại điều gì thì cứ tự nhiên. Ai muốn ăn cứ ăn, ai muốn uống nước cứ uống, nếu ai muốn ngủ cũng cứ tự nhiên, anh chỉ cần hai quy tắc: một là không nói to, hai là không nhìn đồng hồ, anh rất sợ khi anh đang nói người khác nhìn đồng hồ! Tiện thể, nếu anh lên lớp muộn thì không cần chạy xuống báo ban giám hiệu!

Những tiếng ồ và vỗ tay lốp đốp vang lên trong lớp đầy thích thú. Anh suỵt một tiếng:

- À quên, không vỗ tay nữa! Cái này thì cho đỡ ồn!

Tôi nhớ rất rõ đó là ngày thứ ba của tháng hai. Nhân vật kỳ lạ đó xuất hiện dưới tư cách giáo viên giáo dục công dân. Kim rõ ràng gây một ấn tượng mạnh ngay từ những cử chỉ như của một chuyên gia tâm lý học. Nhưng đó mới chỉ là phần đầu.

***

Trò chơi học đường

Đó là những cảm giác của tôi trong hai tiết giáo dục công dân mỗi tuần, trùng cảm giác với phần còn lại của lớp. Bạn biết một giáo viên nào lên lớp với không một giáo án trong tay, không mang một thứ gì đó có liên quan đến giảng dạy. Kim đi vào lớp, thường là tay đút túi quần, quên không tả, anh mặc vest, luôn chỉ mặc vest đen, anh đứng sát bàn đầu tiên, ít khi quan tâm đến việc hôm nay phải dạy gì.

- Lòng yêu nước?

Anh nhìn lướt qua quyển sách của Ánh – nó ngồi ở bàn đầu - rồi ra hiệu cho Ánh cất sách vào túi.

- Ờ, đây là một chủ đề hay đấy! Em, em có yêu nước không? Anh luôn thích những câu trả lời thật nhé.

Anh chỉ vào Bảo. Thằng này nheo mắt:

- Theo một nghĩa nào đó thì là có ạ.

- Theo nghĩa nào đó là theo nghĩa nào?

- Em cũng không rõ lắm, nhưng đại khái thì là yêu ạ!

Cách trả lời nhảm nhí của thằng này khiến tôi phì cười.

- Em có yêu đội bóng nào không?

- Dạ có, Barca ạ.

- Dứt khoát nhỉ. Thế khi Barca bị loại ở cúp C1 năm nay em có buồn không?

- Có chứ ạ.

- Thế lúc nghe đến sản lượng khai thác hải sản của nước ta giảm 25% trong năm vừa rồi, em có buồn không?

- Dạ...không ạ.

- Đấy, thế thì cũng chưa yêu nước lắm!

Bảo lúng túng. Anh cười:

- Anh đùa đấy, anh cũng không buồn vì anh không ăn hải sản! Nhưng nếu là sản lượng cà phê giảm thì anh sẽ buồn lắm đấy!

Cười. Anh lại xoa xoa cằm, động tác quen thuộc:

- Có lẽ là ở mỗi một hoàn cảnh đều khác, không thể so sánh các em với các anh hùng đã xả thân cứu nước trong hai cuộc chiến tranh của chúng ta, vì các em sinh ra trong thời bình, điều ấy là không chính xác. Anh nghĩ, các em yêu nước theo cách của các em, yêu chỉ đơn giản vì đã được sinh ra ở nơi này. Anh nhớ, cách đây 5 năm, khi anh bắt đầu đi du học....

Và Kim kể về những ngày xa nhà của anh, những lúc đi học về tối khuya, bật BBC VN lên nghe những bản tin về đất nước, thấy lòng vui vẻ lạ thường, những lúc nghe tin có sóng thần nơi này, bão lũ nơi kia, lại thấy lòng ngập tràn lo lắng, anh kể hội sinh viên Việt Nam ở đó giúp đỡ, san sẻ, yêu thương nhau như thế nào, yêu nước là yêu những người cùng sinh ra trên quê hương...Không kể khổ, không so sánh, Kim nói với chúng tôi về những gì anh đã trải qua và đúc kết được...Những câu chuyện giản dị, anh ngồi một cách bình thản, chúng tôi chăm chú lắng nghe.. Những cảm xúc dâng lên trong từng đứa như là lần đầu biết thế nào là yêu nước, là tình bạn thực sự, là tình yêu, là lòng dũng cảm...

Những bài giảng của anh luôn như thế. Kim đang dạy, chắc chắn rồi bởi đó cũng là những chủ đề trong sách giáo khoa, nhưng ung dung như là đang trò chuyện. Đấy, tôi lại thiếu khách quan rồi, chỉ đơn giản là anh là một giáo viên đặc biệt. Anh dạy chúng tôi được ba tháng bốn ngày, tôi không nghỉ một buổi nào từ ngày thứ ba của tháng hai. Đó là giá trị của một giáo viên đặc biệt, mà đôi khi tôi cảm thấy gọi anh là giáo viên cũng không hợp lý lắm, bởi Kim như là một người anh, cũng như nhiều lần, tôi chắc chắn ba mươi hai đứa còn lại trong lớp cảm thấy tương tự.

***

Life's that

Những ngày tháng năm nóng ran. Chỉ muốn chuồn ra quán nào đó có điều hoà ngồi đánh bài hoặc chơi cá ngựa giết thời gian. Nhưng vẫn còn thứ kéo chúng tôi ở lại lớp học...

lớp học

Kim thuộc tên tất cả những đứa lớp tôi một cách nhanh chóng, có lẽ vì anh hay hỏi thăm học sinh, anh khen hoặc chê một vài thứ linh tinh. Như hôm trước Kim nói rất thích đôi giày búp bê màu tím hồng của An, hỏi nó mua ở đâu để anh mua cho em gái anh. Anh thường xuyên thế, đến mức bọn tôi cảm thấy quen, hay chủ động chia sẻ những chỗ hay ho. Có lần anh đến lớp và nói tối ai rảnh thì đi ăn bún ốc thịt bò với anh, anh mới tìm được một quán hay ho ở tít tận Đại La, cuối cùng thì thiếu bốn đứa, còn lại chúng tôi làm loạn cả quán lên, đơn giản kinh khủng nhưng vui vẻ kinh khủng... Những ngày khó quên với một người khó quên. Chẳng ai để ý lúc đấy Kim là người hay đứng trên bục giảng, ờ thì học với ai còn chẳng có kiểm tra, chẳng có điểm số cơ mà. Anh nói tất cả những người có thái độ tốt trên lớp, sống tốt ngoài lớp thì sẽ mười phẩy hết, chẳng có gì sai bởi giáo dục công dân là môn về đạo đức, vậy thì tại sao lại phải đánh giá đạo đức qua việc học thuộc lòng?

Đúng không nhỉ?

Tôi cho là đúng.

Một câu cũ, những ngày như thế không nhiều.

***

Tôi không muốn kể ra đoạn cuối của câu chuyện, nhưng lại cũng có trách nhiệm hoàn thành nốt câu chuyện gần như có thật này. Ba tháng bốn ngày từ hôm thứ ba của tháng hai, Kim không lên lớp. Đó là một tiết học trống. Chúng tôi ngồi chờ đúng bốn mươi nhăm phút và bắt đầu tiết học môn khác, rất nhiều thắc mắc nhưng chúng tôi làm đúng điều anh dặn hôm đầu tiên, không báo ban giám hiệu. Một vài đứa biết số lấy máy ra nhắn tin cho anh nhưng anh không trả lời.

Tiết tiếp theo môn của anh, thầy Thắng hiệu phó lên lớp, chúng tôi xì xào. Có cái gì đó không ổn diễn ra trong lòng tôi. Thầy ra hiệu cho cả lớp không cần đứng lên chào.

Thầy đứng ở giữa lớp, nhìn chúng tôi. Một hồi lâu. Rồi thầy nói, chậm rãi:

- Có một câu chuyện tôi muốn kể cho các em. Các em có thể buồn, nhưng điều này cần thiết. Trước hết tôi xin lỗi khi giấu tất cả các em, Kim không phải là một giáo viên...Anh là một sinh viên của viện Kiến Trúc Paris, vừa tốt nghiệp năm ngoái...

Không một tiếng nói nào vang lên từ phía dưới. Thầy Thắng tiếp tục:

- Kim bị chứng phồng cơ tim, bất cứ lúc nào cũng có thể ảnh hưởng đến sự sống. Cách đây hơn ba tháng, anh đã đến trường và xin phép được dạy môn giáo dục công dân cho một lớp trong trường. Anh nói ra câu chuyện của anh, và nói rằng chỉ cần được dạy và tiếp xúc với các em là niềm hạnh phúc nhất của anh bây giờ. Trước khi đi, Kim muốn được nói chuyện, được truyền lại những kinh nghiệm sống của anh cho các em, chỉ cần như thế là anh thấy mình không có gì tiếc nuối... Ban giám hiệu đã họp lại và quyết định đồng ý theo mong muốn của Kim...

Vẫn không một âm thanh nào có thể vang lên trong lớp.

- Cách đây ba ngày, Kim bị phồng động mạch chủ dẫn đến tắc mạch máu lên tim, và anh mất...

Tôi hồi tưởng lại tất cả những cử chỉ ấy, nụ cười ấy. Chính là như thế, đó không phải là một kỹ thuật, đó là những điều đến từ tình yêu, đến từ cuộc sống mà anh mang lại. Chợt nhớ câu anh từng nói: "Nếu cuộc sống là một bản nhạc... thì hãy hát nó lên...", anh đã khơi lên trong mỗi đứa một niềm yêu đời lặng lẽ, để biết quý trọng những giờ phút sống hơn. Giờ tôi mới hiểu mỗi lời anh nói với chúng tôi, là những bước chân đến một nơi xa của anh...

Tôi khóc, như mọi lần, tôi biết tất cả đang khóc...

"Thầy Kim, ở thiên đường thầy có nhìn thấy những giọt nước mắt ấy không?"

Minh Nhật

25 công trình được cho là vĩ đại nhất lịch sử nhân loại

1. Đảo nhân tạo Dubai (UAE)

Các tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE) là một trong những quốc gia trẻ nhất trên thế giới, nổi tiếng là vùng đất của những câu chuyện "Một nghìn lẻ một đêm". Quần đảo hình cây cọ ở Dubai bao gồm Palm Jumeirah, Palm Jebel Ali và Palm Deira, đây cũng chính là ba hòn đảo nhân tạo lớn nhất thế giới.

2. Đường dẫn nước Segovia, Tây Ban Nha

Đây là đường ống dẫn nước trên cao được xây từ thời La Mã vào cuối thế kỷ thứ nhất sau Công Nguyên, một trong những di tích bằng đá cổ được bảo tồn tốt nhất trên bán đảo Iberia.

3. Vạn lý Trường thành, Trung Quốc

Vạn lý Trường thành là một công trình kì vĩ, có chiều dài 8.850 km, được xây dựng trong khoảng 2.000 năm, bắt đầu từ năm 475 trước Công nguyên. Sân bay quốc tế Bắc Kinh là sân bay gần nhất để đến thăm Vạn lý Trường thành.

4. Taj Mahal, Agra, Ấn Độ

Đền Taj Mahal tọa lạc ở thành phố Agra bang Utar Pradesh, được xem là biểu tượng của tình yêu bất diệt giữa hoàng đế Shah Jahan và hoàng hậu Mumtaz Mahal. Đền được xây dựng trong 20 năm (từ 1632 đến 1653) bằng nhiều loại đá quý màu trắng trên một không gian rộng lớn, giúp tôn lên vẻ đẹp thanh khiết.

5. Đường sắt xuyên Siberia, Nga

Tuyến đường sắt này nối liền Đông Nga với Nhật Bản, Trung Quốc và Mông Cổ. Phía Bắc Siberia vốn có địa hình rất hiểm trở để băng qua, chính điều đó đã làm cho  công trình dài 8.851km này càng trở nên đặc biệt ấn tượng.

6. Tháp Burj Khalifa, Dubai (UAE)

Tòa tháp Burj Khalifa là công trình nổi tiếng bậc nhất tại Dubai. Đây hiện là tòa tháp cao nhất thế giới với chiều cao ước tính khoảng 828m, được khai trương ngày 4/1/2010. Đến Dubai, bạn có thể ngắm nhìn vẻ đẹp lung linh của tòa nhà khi đêm xuống, đó thực sự là một tác phẩm kiến trúc hoàn hảo.

7. Cầu Akashi Kaikyo, eo biển Akashi, Nhật Bản

Hơn 2 triệu người đã lao động trong 10 năm để xây dựng nên Akashi Kaikyo, một cầu treo kiểu kết cấu dây võng. Cây cầu này kết nối thành phố Kobe với Iwaya trên đảo Awaji. Đây là cây cầu treo có nhịp dài nhất thế giới với tổng chiều dài là 3.911m.

8. Tuyến đường sắt White Pass & Yukon Route, Canada

Hệ thống đường sắt này được xây dựng chỉ trong 26 tháng, sử dụng 450 tấn thuốc nổ để khai thông đường núi ven biển của Canada và hoàn thành vào năm 1900. Đến nay, tuyến đường sắt này vẫn sử dụng chiếc tàu cổ điển và lâu đời nhất có niên đại từ năm 1881.

9. Tháp Tokyo Sky Tree, Nhật Bản

Tokyo Sky Tree là niềm tự hào của Nhật Bản. Với chiều cao 634 mét, đây là tòa tháp truyền hình cao nhất thế giới, với kiến trúc thép đặc biệt có thể chống ảnh hưởng của động đất. Tokyo Sky Tree có thể chịu được động đất 8 độ richter, điều này đã được chứng minh trong trận động đất tại Nhật Bản hồi tháng 3/2012.

10. Trạm vũ trụ quốc tế

Trạm vũ trụ quốc tế được xây dựng với kinh phí 100 tỷ USD và công sức của hơn 100.000 người tại 15 quốc gia, đánh dấu bước tiến vượt bậc trong công nghệ chinh phục vũ trụ của con người. Nó được xếp hạng là một trong những công trình đặc biệt nhất khi nằm ở vị trí ​​354 km (220 dặm) ngoài trái đất.

 

11.  Thành cổ Teotihuacan, Mexico

Teotihuacan được đặt theo tên của người Aztec, có nghĩa là "nơi đưa con người trở thành vị thần". Đây là thành phố lớn nhất ở châu Mỹ thời kì tiền Columbus. Cấu trúc nổi tiếng nhất tại đây là Kim Tự Tháp Mặt Trời, được xây dựng với kiến trúc đặc biệt và độc đáo.

12.  Kênh đào Panama, Panama

Kênh đào Panama dài khoảng 77 km, bao gồm hai hồ nhân tạo, các mương nhân tạo và ba bộ van khóa. Kênh đào này là đường hàng hải quốc tế chủ chốt với hơn 14.000 tàu qua lại hàng năm, kết nối Vịnh Panama thuộc Thái Bình Dương với Biển Caribe và Đại Tây Dương.

13.  Tháp Đài Bắc 101, Đài  by safesaver" id="yiv6594924450_GPLITA_1"Loan

Đài Bắc 101 là tòa nhà cao nhất thế giới  từ năm 2004 đến năm 2010, trước khi tòa nhà Burj Khalifa tại Dubai khánh thành với độ cao 509 m. Công trình này được tuần báo Newsweek và chương trình Discovery bầu chọn là một trong bảy kỳ quan mới và một trong bảy kỳ quan kiến tạo của thế giới.

14.  Skywalk  by safesaver" id="yiv6594924450_GPLITA_0"Grand Canyon, Arizona, Hoa Kỳ

Cây cầu Skywalk nằm ở độ cao 1.200 m phía trên một cao nguyên đá được coi là cây cầu nằm ở vị trí cao nhất hiện nay. Đây là cây cầu làm hoàn toàn bằng kính, nhưng có thể nâng đỡ sức nặng tương đương 71 chiếc Boeing 747 đã chở đầy khách, và chịu được động đất 8 độ richter.

15.  Trung tâm tài chính thế giới, Thượng Hải

Trung tâm Tài chính Thượng Hải là một tòa nhà chọc trời, được khởi công xây dựng từ năm 1997 do công ty Kohn Pedersen Fox thiết kế. Tòa nhà cao 492 m với 101 tầng, hoàn thành năm 2008. Đây là tòa tháp cao nhất Trung Quốc và cao thứ tư thế giới.

16.  Cầu cạn Millau Viaduct, Pháp

Millau Viaduct là cây cầu cạn dây văng bắc qua thung lũng của sông Tarn gần Millau phía nam nước Pháp. Đây là cây cầu cao nhất thế giới, với đỉnh cao nhất của một cột là 343 m.

17.  Hệ thống tàu điện ngầm London

Tàu điện ngầm London là hệ thống tàu điện ngầm lâu đời nhất thế giới kể từ khi đưa vào phục vụ năm 1863. Đây cũng là hệ thống lớn nhất thế giới tính theo tổng chiều dài 408 km đường ray và 275 trạm.

18.  Sân bay Kansai, Osaka, Nhật Bản

Sân bay quốc tế Kansai được thiết kế xây dựng trên hòn đảo nhân tạo tại Osaka, Nhật Bản. Sân bay nhìn từ trên cao là một kiến trúc đồ sộ với đường giao thông nối giữa đảo và sân bay. Đây cũng là sân bay quốc tế lớn nhất ở Nhật Bản.

19.  Đập thủy điện Hoover, Hoa Kỳ

Đập Hoover là đập cổ nhất trong số các đập cao trên 150m của Mỹ. Công trình này được xếp hạng là một trong 7 công trình xây dựng vĩ đại nhất nước Mỹ và là một trong 100 kỳ quan của thế giới ở thế kỷ 20.

20.  Kim tự tháp Giza, Ai Cập

Trong số hơn 80 Kim tự tháp ở Ai Cập, Kim tự tháp Giza là lớn nhất và tồn tại lâu nhất cho đến nay. Công trình có nhiều kiểu kiến trúc đang kinh ngạc mà đến nay người ta vẫn tranh cãi về cách xây dựng nó ở thời kỳ cổ đại.

21.  Cổng cầu vàng Golden Gate, San Francisco

Cầu Golden Gate là một kỳ tích của nền khoa học xây dựng nước Mỹ, được tạo nên từ những năm 30 của thế kỷ trước. Bất kỳ ai đến Mỹ đều muốn một lần đặt chân đến Cổng Cầu vàng bởi cảnh đẹp quá hùng vĩ nơi đây.

22.  Tháp Eiffel, Paris

Tháp Eiffel là một công trình kiến trúc bằng sắt nổi tiếng nằm cạnh sông Seine, thành phố Paris- công trình biểu tượng mang tính nghệ thuật của nước Pháp. Tòa tháp có độ cao 324 mét, có 1710 bậc, được xây dựng trong 3 năm (1887-1889).

23.  Cầu Confederation, đảo Prince Edward, Canada

Cầu Confederation dài 12,9km chạy ra đảo Prince Edward (P.E.I.), là cây cầu trên băng dài nhất thế giới. Cây cầu này xây dựng trong 4 năm, từ 1993 đến1997 với chi phí lên tới 1,3 tỷ USD.

24.  Đấu trường La Mã, Rome

Đấu trường La Mã, còn gọi là Colosseum là đấu trường lớn ở thành phố Roma với sức chứa 50.000 khán giả. Đây là một di tích lịch sử với kiến trúc khác biệt, dù bị sụp đổ nhiều nhưng vẫn giữ được nét kiến trúc cổ đại.

25.  Tháp CN, Toronto, Canada

Tháp quốc gia Canada (Tháp CN) từng được coi là ngọn tháp cao nhất thế giới với chiều cao 555 mét, gồm 147 tầng, gần gấp đôi Tháp Eiffel. Tòa tháp được chính phủ Canada xây dựng từ năm 1976. Đây cũng là địa điểm du lịch thu hút hàng chục triệu du khách mỗi năm.

(*) Sưu tầm từ nguồn internet, ghi lại làm tư liệu

Một bài thơ hay

Bài thơ của một người yêu nước mình

Trần Vàng Sao

Buổi sáng tôi mặc áo đi giầy ra đứng ngoài đường

Gió thổi những bông mía trắng bên sông

Mùi toóc khô còn thơm lúa mùa qua

Bầy chim sẻ đậu trước sân nhà

Những đứa trẻ đứng nhìn ngấp nghé

Tôi yêu đất nước này như thế

Mỗi buổi mai

Bầy chim sẻ ngoài sân

Gió mát và trong

Đường đi đầy cỏ may và muộng chuộng

Tôi vẫn sống

vẫn ăn

vẫn thở

như mọi người

đôi khi chợt nhớ một tiếng cười lạ

một câu ca dao buồn có hoa bưởi hoa ngâu

một vết bùn khô trên mặt đá

không có ai chia tay

cũng nhớ một tiếng còi tàu

Mẹ tôi thức khuya dậy sớm

năm nay ngoài năm mươi tuổi

chồng chết đã mười mấy năm

thủa tôi mới đọc được i tờ

mẹ thương tôi mẹ vẫn tảo tần

nước sông gạo chợ

Nhà hai buổi nhà không khi nào vắng người đòi nợ

sống qua ngày nên phải nghiến răng

cũng không vui nên mẹ ít khi cười

những buổi trưa buổi tối

ngồi một mình hay khóc

vẫn thở dài mà không nói ra

thương con không cha

hẩm hiu côi cút

Tôi yêu đất nước này xót xa

mẹ tôi nuôi tôi mười mấy năm không lấy chồng

thương tôi nên ở goá nuôi tôi

những đứa nhà giàu hàng ngày chửi bới

chúng cho mẹ con tôi áo quần tiền bạc như cho một đứa hủi

ngày kỵ cha họ hàng thân thích không ai tới

Thắp ba cây hương

với mấy bông hải đường

mẹ tôi khóc thút thít

cầu cha tôi phù hộ tôi nên người

con nó còn nhỏ dại

trí chưa khôn chân chưa vững bước đi

tôi một mình nuôi nó có kể chi mưa nắng

Tôi yêu đất nước này cay đắng

những đêm dài thắp đuốc đi đêm

quen thân rồi không ai còn nhớ tên

dĩ vãng đè trên lưng thấm nặng

áo mồ hôi những buổi chợ về

đời cúi thấp

giành từng lon gạo mốc

từng cọng rau, hột muối

vui sao khi còn bữa đói bữa no

mẹ thương con nên cách trở sông đò

hàng gánh nặng phải qua cầu xuống dốc

đêm nào mẹ cũng khóc

đêm nào mẹ cũng khấn thầm

mong con khôn lớn cất mặt với đời

Tôi yêu đất nước này khôn nguôi

tôi yêu mẹ tôi áo rách

chẳng khi nào nhớ tuổi mình bao nhiêu

Tôi bước đi

mưa mỗi lúc một to

sao hôm nay lòng thấy chật

như buổi sáng mùa đông chưa có mặt trời mọc

con sông dài nằm nhớ những chặng rừng đi qua

nỗi mệt mỏi, rưng rưng từng con nước

chim đậu trên cành chim không hót

khoảng vắng mùa thu ngủ trên cỏ may

Tôi yêu đất nước này những buổi mai

không ai cười không tiếng hát trẻ con

đá đất cỏ cây ơi

mười ba năm có héo mòn

đá đất cỏ cây ơi

lòng vẫn thương mẹ, nhớ cha

ăn quán nằm cầu

hai hàng nước mắt chảy ra

mỗi đêm cầu trời khấn Phật cho tai qua nạn khỏi

ngày mai mua may bán đắt

Tôi yêu đất nước này áo rách

căn nhà dột phên không ngăn nổi gió

vẫn yêu nhau trong từng hơi thở

lòng vẫn thương cây nhớ cội hoài

thắp đèn đêm ngồi đợi mặt trời mai

Tôi yêu đất nước này như thế

như yêu cây cỏ trong vườn

như yêu mẹ tôi chịu khó chịu thương

nuôi tôi thành người hôm nay

yêu một giọng hát hay

có bài mái đẩy thơm hoa dại

có sáu câu vọng cổ chứa chan

có ba ông táo thờ trong bếp

và tuổi thơ buồn như giọt nước trong lá sen

Tôi yêu đất nước này và tôi yêu em

thủa tóc kẹp tuổi ngoan học trò

áo trắng và chùm hoa phượng đỏ

trong bước chân chim sẻ

ngồi học bài và gọi nhỏ tên tôi

hay nói chuyện huyên thuyên

chuyện trên trời dưới đất rất lạ

chuyện bông hoa mọc một mình trên đá

cứ hay cười mà không biết có người buồn

Sáng hôm nay gió lạnh vẫn còn

khi xa nhà vẫn muốn ngoái lại

ngó cây cam cây cải

thương mẹ già như chuối ba hương

em chưa buồn

vì chưa rách áo

Tôi yêu đất nước này rau cháo

bốn ngàn năm cuốc bẫm cày sâu

áo đứt nút qua cầu gió bay

tuổi thơ em hãy giữ cho ngoan

Tôi yêu đất nước này lầm than

mẹ đốt củi trên rừng và cha làm cá ngoài biển

ăn rau rìu, rau éo, rau trai

nuôi lớn người từ ngày mở đất

bốn ngàn năm nằm gai nếm mật

một tấc lòng cũng trứng Âu Cơ

một tiếng nói cũng đầy hồn Thánh Gióng

Tôi đi hết một ngày

gặp toàn người lạ

chưa ai biết chưa ai quen

không biết tuổi không biết tên

cùng sống chung trên trái đất

cùng nỗi đau chia cắt Bắc Nam

cùng có chung tên gọi Việt Nam

mang vết thương chảy máu ngoài tim

cùng nhức nhối với người chết oan ức

đấm ngực giận hờn tức tối

cùng anh em cất cao tiếng nói

bản tuyên ngôn mười bốn triệu người đòi độc lập tự do

bữa ăn nào cũng phải được no

mùa lạnh phải có áo ấm

được ca hát, nói cười, yêu đương không ai cấm

được thờ cúng những người mình tôn kính

hai mươi năm cuộc đời chưa khi nào định

Tôi trở về căn nhà nhỏ

đèn thắp ngọn lù mù

gió thổi trong lá cây xào xạc

vườn đêm thơm mát

bát canh rau dền có ớt chìa vôi

bên hàng xóm có tiếng trẻ con khóc

mẹ bồng con lên non ngồi cầu Ái Tử

Đất nước hôm nay đã thấm hồn người

ve sắp kêu mùa hạ

nên không còn mấy thu

đất nước này còn chua xót

nên trông ngày thống nhất

cho bên kia không gọi bên này là người miền Nam

cho bên này không gọi bên kia là người miền Bắc

lòng vui hôm nay không thấy chật

Tôi yêu đất nước này chân thật

như yêu căn nhà nhỏ có mẹ của tôi

như yêu em nụ hôn ngọt trên môi

và yêu tôi đã biết làm người

cứ trông đất nước mình thống nhất

19/12/1967